Na de toeslagen affaire

Terwijl de discussie in media en politieke wereld nog gaat over de vraag of het aan de wetgeving lag of aan de uitvoering, weten we dat er bij de toeslagen werd gediscrimineerd door de belastingdienst.

De discriminatie had niet mogen plaatsvinden, wordt gezegd. In de toekomst moeten we dit voorkómen. Maar hoe serieus moeten we die mooie woorden nemen?

Aantasting van burgerrechten

Al enkele jaren wordt discriminatie en aantasting van burgerrechten ingebakken in wetgeving. Niet alleen in die regelingen voor toeslagen. Het gaat geruisloos, want de media geven er weinig aandacht aan. Daardoor worden er snelle vorderingen gemaakt. Wie de wetswijzigingen enkele decennia heeft gevolgd, weet dat de burgerrechten steeds verder worden afgebroken.

Een voorbeeld

Hier is weer een voorbeeld van meer recente wetgeving. De uitvoering is al gaande, maar aan de regels wordt nog gewerkt: De Nederlandse overheid wil banken en andere bedrijven de rol van opsporingsdienst laten uitvoeren. Die moeten rapporteren als er iets opvalt in iemands financiële transacties. Lang niet iedereen is zich er van bewust, maar banken pluizen nu al de bankrekeningen na van personen, bedrijven, stichtingen en verenigingen.

Ellen Timmer (jurist) schrijft al geruime tijd juridische artikelen en berichten waarin de wetgeving die dit regelt onder de loep wordt genomen. Zoals gezegd, de uitvoering is al gaande terwijl de wetgeving nog in de maak is. Hier is een deel van de wet die moet legaliseren dat er in uw privé bankgegevens wordt geneusd en waar dan op gelet moet worden:

WWFT – Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme

WFT – Wet Financieel Toezicht

Op 18 oktober ging een wetgevingsconsultatie van start die het voor de opsporing makkelijker moet maken om aan bankgegevens te komen. Het verwijzingsportaal bankgegevens bestaat momenteel al en ik schreef er al over. De belangrijkste wijziging staat in het navolgende nieuwe artikel in de Wft: In de toelichting wordt uitgelegd wat de veranderingen inhouden. De […]

Opvragen bankgegevens moet makkelijker worden voor de opsporing | verwijzingsportaal bankgegevens, Wwft — Ellen Timmer – juridische artikelen en berichten

“ Opvallend is dat in de toelichting bij artikelen 126nf Sv, 126uf Sv en 126zn Sv wordt verondersteld dat uit de bankgegevens de volgende persoonsgegevens zouden zijn af te leiden betreffende iemands

• godsdienst of levensovertuiging,
• ras,
• politieke gezindheid,
• gezondheid,
• seksuele leven of
• lidmaatschap van een vakvereniging. “

schrijft jurist Ellen Timmer.
Wat mij opvalt en steeds duidelijker wordt dank zij de uitstekende informatie die deze jurist al lange tijd verschaft in haar artikelen, is de moedwillige discriminatie en aantasting van burgerrechten die deze wetgeving zal veroorzaken.

Criminele wetgeving

De wetgever stelt dat deze wet bedoeld is om witwassen en financieren van terrorisme te voorkomen. De bedenkers van die wetgeving willen daarvoor de bankgegevens laten napluizen op aanwijzingen voor keuzen in de persoonlijke levenssfeer en gebruik van burgerrechten. Wat dan wordt gezien als aanwijzing voor crimineel gedrag is opvallend.

Hoe zou lidmaatschap van een vakvereniging wijzen op terrorisme of witwassen? Regimes die vakbondsleden vervolgen zijn niet zelden zelf criminele dictaturen. In Nederland kenden we het recht van vereniging.

Wat heeft de bank te maken met het seksuele leven van haar klanten en hoe kan dit wijzen op terrorisme of witwassen? Hebben we in Nederland geen grondwet die ons vrijheid in beleving van geaardheid moet waarborgen?

De bank kan misschien overboekingen naar de fysiotherapeut of de tandarts op onze rekeningen zoeken. Op welke manier duiden die boekingen inzake onze gezondheid op terrorisme of witwassen?

In een democratie zijn de politieke rechten van de burger gewaarborgd. Waarom moet in bank overzichten dan gezocht naar aanwijzingen voor onze politieke gezindheid? Wijst een contributiebetaling aan een politieke partij op bewust en verantwoord burgerschap, of op terrorisme en witwassen?

De bank zou volgens die wetgeving ook uit de overboekingen moeten kunnen afleiden wat iemands ras is. Wat men zich daarbij voorstelt is al raadselachtig, maar welk belang is een vermoeden van iemands ras, bij het zoeken naar aanwijzingen voor terrorisme en witwassen?

In de grondwet is ook onze vrijheid van godsdienst of levensovertuiging geregeld. Toch wil de wetgever dat de bankoverboekingen worden nageplozen op zoek naar godsdienst of levensovertuiging van de rekeninghouder.

Burgerrechten

Deze wetgeving lijkt niet bedoeld te zijn voor criminaliteitsbestrijding. De wet is eerder een garantie voor discriminatie en aantasting van burgerrechten. Laten we ons niet blind staren op de kinderopvangtoeslag affaire en denken dat het met de rechtsstaat in Nederland en Europa verder wel in orde is. De slachtoffers van die affaire werden zonder strafrecht bestempeld als fraudeurs. Als criminelen, terwijl ze niets fout deden. Met die houding wordt elke burger als crimineel behandeld.

De huidige wetsontwikkeling maakt dat dit soort ernstige benadeling en discriminatie van burgers eerder regel dan uitzondering zal zijn. Rechten die de burger in de afgelopen eeuw heeft veroverd worden nu in rap tempo afgebroken.

Op welke volksvertegenwoordiger heb jij de afgelopen jaren gestemd en wat heeft die gedaan om burgerrechten te beschermen? Grote kans dat je daar niet zo op hebt gelet.