God sprak

“Alles goed?” vroeg zijn zoon, die ik op het pad achter mijn woning tegenkwam, met een brede lach. Mijn “Ja” kwam er een beetje aarzelend uit. Hij lachte. Was dat vriendelijkheid of leedvermaak?

Mijn buurvrouw en de kleintjes groetten niet meer. Ik wist niet of ze iets verteld was, of op een andere manier iets konden weten van wat er speelde. Het was zinloos om nu met de speler in gesprek te gaan. Hij moest maar eens gaan nadenken vond ik en liet hem een paar dagen in zijn sop gaarkoken. Ik belde hem niet, hij belde mij niet.

Voor mijzelf ging ik na, wanneer ik waar was geweest. Nadat ik de speler die portemonnee met geld had geleend was het beneden op tafel blijven liggen. Vanaf het moment waarop hij die ergens ging opbergen was ik niet bij hem boven geweest. Ik zette alles op een rijtje en beschreef het voor mijzelf. Ik kon de tijdslijn nog goed volgen. Kopieerde mijn notitie in een mail, die ik nog niet direct verzond. Zo hadden we beiden tijd om er nog eens goed over na te denken.

Of hij inmiddels werk had wist ik niet. Zondag is meestal een vrije dag. Dan had hij tijd om te denken en misschien in gesprek te gaan met zijn god. Bidden, vasten, raad vragen aan Jezus en gaan slapen. Zo loste hij zijn twijfels op.

Zaterdag avond laat stuurde ik mijn mail met de precieze tijdslijn, wanneer we wat hadden gedaan, waar ik was vanaf het uitlenen van mijn portemonnee met geld tot het moment waarop hij die leeg had gevonden. Daarbij de vraag, waarom hij juist mij verdacht en niet de anderen die in zijn huis waren geweest. Daar wilde ik antwoord op.

https://youtu.be/ih-lGmanyTU
I get it – Nathan Allen

Op de vroege zondagochtend beantwoordde hij de mail. “ik weet het ook niet meer” schreef hij “sorry” en “mijn verontschuldigingen” maar dat vond ik geen overtuigend excuus. Want waar verontschuldigde hij zich voor?

Sorry is een leeg woord als degene die vergeving wil, niet beseft wat er te vergeven is en geen spijt heeft. Ik kon niet vergeven op commando. In een mail vroeg ik hem uit te spreken wat hij wilde dat ik vergaf.

Er is een verschil tussen verdenken en beschuldigen. Verdenken neem ik niemand kwalijk. Dat gaat onbewust, je kunt er niets aan doen. Wie is bestolen, bedenkt waar en hoe dat gebeurd kan zijn. Dan is iedereen die in de gelegenheid was verdacht. Pijnlijk, maar niet verwijtbaar. Ik heb hem verdacht van het stelen van mijn portefeuille met geld en smartphone. Hij had het kunnen doen, had de gelegenheid, maar die gedachte heb ik verworpen om de persoon die hij is. Daarom heb ik hem nooit beschuldigd. Geen pijn gedaan met een valse beschuldiging. Hij beschuldigde mij wel. Hij was er van overtuigd dat ik hem had bestolen. Dat vond ik kwetsend.

In een email liet ik hem dat weten. De volgende dag belde hij me:
“Ik moet je mijn excuus aanbieden. Ik heb geen andere keus, ik moet.”
Eerder had hij geoordeeld zonder zijn god te raadplegen. Achteraf besloot hij toch om te gaan bidden en een goddelijke reactie te vragen. Jezus hielp hem nu aan een antwoord dat zo duidelijk was, dat het ook een ongelovige kon overtuigen.

Geen mens had hij meer in zijn huis binnengelaten. Mijn portemonnee was hij blijven gebruiken. Hij speelde en kreeg daar wat geld voor. Dat geld ging de portemonnee in. Thuis ging die portemonnee de kast in. Hij ging slapen en ’s morgens was het geld weg.
Het antwoord kon niet anders zijn, dan dat hij weer te snel had geoordeeld. Een oordeel zonder goed na te denken. Of, zoals hij dat zelf zag, een eigen oordeel zonder raadpleging van Jezus of zijn vader. Maar nu hij er dan toch om vroeg, was het antwoord ons allebei duidelijk.
“Ik moet je excuses maken. Ik moet.”

Drie maal achter elkaar was hij geld kwijt geweest. Eerst zijn hele portemonnee met zijn laatste paar tientjes. Daarna het geld in de portemonnee die ik hem had geleend. Vervolgens verdween opnieuw al het geld uit die portemonnee terwijl hij sliep en niemand toegang had gegeven tot zijn woning. Iemand had een sleutel en ik kon dat niet zijn, wist hij.

“Nu moet ik het geloven, dat de jongen het gedaan heeft.”
“Heeft hij toch een sleutel?”
“Ik moet dat wel geloven, ik heb geen keus, ik moet je excuus maken.”

Het was vooral iets tussen zijn god en hem.
“God heeft het me gezegd. Ik moet je excuses maken. Ik moet. Ik had het god direct moeten vragen, dat heb ik verzuimd.”
Ik ben niet haatdragend en vergeven kan ik, hoewel ik het zelf niet eerder zo noemde. Zijn excuus was mager in vergelijking met de keer dat hij mij uitvoerig om vergeving vroeg voor iets anders. “Ik moet je excuses maken.” was eigenlijk geen verzoek om vergeving. Hij was het zijn god verschuldigd en ‘maakte’ excuus maar vroeg mij niets. Ik kon het accepteren of afwijzen. Zijn verplichting jegens zijn god was voldaan.

Hoewel de oplossing van het raadsel, het antwoord van zijn god, overduidelijk was, liet ik hem liever zelf zeggen wat de oorzaak van die verdwijningen was. “De jongen heeft misschien toch een extra sleutel.”
“Je hebt je sloten niet verwisseld?”
“Nee, ik kan niet. Een slotenmaker is duur.”
“Je hebt zijn sleutel genomen en hij kan toch binnenkomen. Waarschijnlijk heeft hij van te voren al een kopie laten maken. Hij had het verwacht want je had al gezegd dat hij het huis uit moest.”

Lang stilstaan bij zijn negatieve houding naar mij toe, wilde ik op dat moment niet. Het was eerst nodig om snel een praktische oplossing te vinden. Het slot moest gewisseld.
“Daar heb ik geen geld voor.”
“Hoeveel denk je dat het je gaat kosten als je niets aan dat slot laat doen?”
“Maar ik kan niet. Ik heb niets.”
Gelukkig kon ik wel iets.

Ik help wel eens mensen, anderen helpen mij wel eens. Werkende buurtgenoten waren nog niet thuis. Er was ook iemand die overdag voor weinig geld klussen deed. Hij had geen gereedschap, maar was handig en niet bang om een klus aan te pakken. Ik heb hem wel eens gereedschap en handschoenen geleend, iets te eten en te drinken gegeven, toen hij met blote handen in iemands tuin werkte en zelfs geen glas water kreeg. Ik belde die jongen en we spraken af. Hij werkte nooit alleen. Twee jongens zouden naar mij toe komen, ik zou ze naar het adres rijden om het slottype te bekijken, snel nog voor sluitingstijd naar de bouwmarkt gaan om een nieuw slot te kopen en dat nog de zelfde avond in die deur te zetten.

Ik belde hem terug. Hij droeg allerlei bezwaren aan. Zei dat hij nu echt niks meer had en niet kon betalen. Eerst moest hij geld verdienen. Het werd al avond, de winkels gingen dicht en niemand zou meer werken. Het moest uitgesteld.

Die keuze liet ik hem niet.
“Ik ben nu niet bezig met problemen maar met oplossingen.”
Nu nam ik een besluit. “Ik zorg dat je een ander slot krijgt.”

Hij herinnerde zich dat het al eens eerder was gedaan. De oude slotcilinder had hij nog liggen.
“Dat moet je dan nu opzoeken, om de kosten van een nieuw slot uit te sparen.”
En zo werd het geregeld. De jongens kwamen, we reden naar zijn huis met mijn gereedschap, de slotcilinder werd snel verwisseld en klaar was het. Hij was blij. De jongens gaf ik elk een tientje, zoals afgesproken. Erg goedkoop, want een slotenmaker is heel veel duurder. Zij waren ook blij.
“Goed opgelost?” vroeg ik de muzikant. “Ben je er blij mee?”
Ja, hij was blij.

“Vannacht ben je veilig in je huis. Onthou dat ik er niet ben voor problemen, maar voor oplossingen.” zei ik de saxofoonspeler nog maar eens, “We moeten niet oordelen maar helpen.”
Omdat ik thuis nog steeds een paar goede werkschoenen van mijn overleden vriend had staan, vroeg ik aan de jongen met de grootste handen, welke schoenmaat hij had. Zijn voeten bleken te klein voor die grote schuiten die ik nog in huis had. Maar de hal van de saxofoonspeler stond vol met dure schoenen van zijn stelende zoon. De speler bood beide jongens een paar schoenen aan. Ze pasten en konden naar huis met schoenen die ze zelf in geen jaren hadden kunnen betalen. Ze vroegen nog een sigaret en waren blij die te krijgen.
“Ik moet toch stoppen met roken.” zei de speler.
Hij bood ze nog een extra sigaret en zei: “Iedereen blij”.
“Iedereen blij” herhaalden de jongens.
“We moeten elkaar helpen, dan gaat het ons allemaal beter.” zei ik.
“We moeten elkaar helpen.” herhaalde de saxofoonspeler.
“We moeten elkaar helpen.” zeiden de jongens.

Ik kreeg het gevoel in een voorstelling van een volkstheater terecht te zijn gekomen. Tijd om afscheid te nemen, ieder ging naar huis. Zonder bloemen en applaus.

Thuis gekomen belde ik de muzikant.
Vroeg hem of hij blij was met de snelle oplossing, want dat wilde ik hem nog een keer laten uitspreken. Dat deed hij. “Ik ben blij en dankbaar.”
Maar nu wist ik hoe snel zijn dankbaarheid kon omslaan in wantrouwen en woede.
“Ik ben er niet voor problemen, maar voor oplossingen.” liet ik hem nog een keer weten, “Ik ben niet degene die je besteelt, onthou dat. Niemand zal je vannacht bestelen of besluipen. Doe je deur op slot, ga lekker slapen, je bent nu veilig.”

(tekst © Vlierbloesem)
(muziek © Nathan Allen)

Advertentie