En zo

Het ‘en zo’ van Kokkie begon voordat ze mij kende. Ik begreep niet wat er gaande was toen ik het eerder beschreef in het feuilleton waaraan ik nu al bijna 3 jaar werk. Nu ik het begrijp zal ik kort samenvatten wat trouwe lezers vergaten en nieuwe volgers hebben gemist.

Er was een folder in de brievenbus gedaan waar ik niets van begreep. De inhoud was religieus. Tegelijkertijd vroeg de saxofoonspeler mij of ik een kerk in de buurt wist te vinden. Ik gaf hem het telefoonnummer van die folder.

Hij belde en het bleek een nummer van iemand die hij lang geleden had gekend. Ze belde hem terug terwijl we aan het winkelen waren. Ik hoorde hoe ze over hel en verdoemenis begon en het einde van de wereld. De oorlogsdreiging, nieuws over Rusland, Oekraïne, Moldavië, Noord-Korea, maakte hem vatbaar voor dat praatje en het gesprek duurde lang.

Op dat moment had hij dringend werk en inkomen nodig. Ze nodigde hem uit om samen te bidden en liet hem geloven dat hij werk zou krijgen als hij gods hulp zou vragen en nederig genoeg zou zijn. Dat werkte. Het uitzendbureau had graag iemand die voor een laag loon zwaar werk wilde doen. Dat werk was niet vol te houden en het kostte me moeite om hem zo ver te krijgen dat hij werk ging zoeken dat beter betaalde en paste bij zijn capaciteiten.

Kokkie en hij hadden niet alleen gebeden voor werk. Ze had hem gevraagd hoe hij woonde en hoe het verder in zijn privé leven ging. Ze waren oude kennissen en met het religieuze sausje van haar vragen vertelde hij haar veel. Hij was nog niet hertrouwd na het overlijden van zijn vrouw, maar dat wilde hij wel. Hij kende een vrouw met wie hij wel wilde trouwen. Een mooie lieve vrouw, maar ongelovig en ze wilde niet trouwen. Kokkie had gezegd dat ze daar samen voor moesten bidden.

https://youtu.be/s7-GTShjcqY?si=lwFIrteg8rbfw8-Z

Alsof ze een waarzegster was, die in directe verbinding stond met god, had ze gezegd een mooie toekomst voor hem te zien. Een baan als predikant en een lieve gelovige vrouw. Hij moest god zijn werk laten doen en niet zelf gaan zoeken. Als je niet kreeg wat je wilde, dan had god andere plannen. Hij moest zich overgeven aan de wil van god.
“Doe niet wat jij wil, maar wat god wil.”
Hij moest met mij breken, wat hij maar half deed. Wij ontmoetten elkaar niet meer, maar hij bleef me bellen om veel te bespreken. Opmerkelijk, vond ik en vonden lezers van mijn blog.

Hij volgde bijbellessen van die kerk en nam dat heel serieus. Het was immers het begin van een carrière als predikant. Dat hij mij vroeg naar die kerk te komen, was een idee dat werd ingegeven tijdens één van de bijeenkomsten in de kerk. Als iedereen iemand uitnodigde, kon de kerk groeien. Hij vroeg een aantal mensen, die vriendelijk bedankten.

Kokkie vertelde me later, dat hij haar vaak per ongeluk Vlierbloesem noemde. Hij heeft wel vaker last van dat soort naamsverwisselingen.
“Wie is toch die Vlierbloesem?” had ze hem gevraagd.
“Dat is de buurvrouw van mijn zoon.”
“Wat heb je met die vrouw?”
“We praten over de bijbel. Alleen over de bijbel, maar ze is ongelovig.”
“Vraag die vrouw dan naar de kerk te komen.”
Eigenlijk wilde hij dat niet, omdat we wel wat meer hadden gedaan dan over de bijbel praten. Dat wilde hij niet delen met die kerkgangers. Maar ongelovige bezoekers vormden natuurlijk een mooie gelegenheid om mensen te bekeren, dus vond ze dat het goed was om mij uit te nodigen.

Hij wilde niet dat ze wisten wat voor relatie we hadden gehad en wat we nog steeds met elkaar bespraken. Dat was immers zondig in hun ogen? Het zou zijn loopbaan als beroepspredikant in de weg staan en de andere plannen waar ik toen geen weet van had. Daarom deed hij zo vreemd afstandelijk tegen mij. Kokkie wist lange tijd niet dat ik die ‘lieve ongelovige vrouw die niet wilde trouwen’ was. Ik was nieuwsgierig en volgde hun bijbellessen. Nam deel aan bijeenkomsten en andere rituelen en liet me dopen. Langzamerhand kreeg ik door wat er speelde binnen deze groep mensen.

Dat het zoeken naar een geschikte partner voor de speler al in vergevorderd stadium was, kreeg ik pas laat door. In deze geloofsgemeenschap was het de gewoonte om voorgenomen huwelijken lang geheim te houden. Hij had moeten beloven mij en anderen er niets over te vertellen. Dat schuurde met de regel dat liegen niet was toegestaan, maar hij hield die belofte, zodat ik er lange tijd niet van wist.

De uitverkoren huwelijkspartner bleek een vrouw met wie hij het al eens eerder had geprobeerd en hij wees haar dit keer direct af. Daarna kwam Prinses in beeld. Kennelijk wist god ook niet precies wie voor hem geschikt was, of deze gelovigen hadden niet helemaal door wat god ze liet weten. Toch bleef hij nog geloven dat die mensen de goddelijke plannen voor zijn toekomst kenden.

Prinses ontmoette ik op de dag van de doop. De saxofoonspeler had haar eerder gezien maar was haar naam vergeten en noemde haar daarom Prinses. Zo noemde hij ook de vriendinnetjes van zijn kleindochter, waarvan hij de namen niet kon onthouden.

Hij en ik werden gelijk met Prinses gedoopt. Prinses vertelde mij kort daarna dat ze een oudere man wilde trouwen, met een eigen huis en geld op de bank. Die zou dan snel dood gaan en zijn bezit zou naar haar overgaan. Ze vertelde me niet welke man ze voor ogen had. Wat haar betreft kon het iedereen zijn, maar de speler paste in haar toekomstvisie.

Ze was niet de enige die de speler dood wilde. Ook zijn zoons dachten zijn bezit te krijgen als hij dood was en deden hun best het lot een handje te helpen. Ze beseften geen van allen, dat op zijn huis een hypotheek rustte, waarvan hij niets had afgelost en ik hem financieel had moeten bijspringen om zijn woonruimte niet kwijt te raken. Hij loste zijn schuld aan mij af, maar betaalde de bank alleen rente. Feitelijk bezat hij het huis waarin hij woonde niet. Van zijn bankrekening zou ook niemand rijk worden. Ik kende zijn financiële situatie, Prinses, Kokkie en anderen in die kerk niet.

Prinses had de speler gezegd dat ze onderwijzeres was en een huis in Amsterdam bezat. Hij geloofde dat, maar ik wist beter. Ze logeerde wel eens in Amsterdam, maar woonde op een kleine huurkamer in het dorp. Kokkie had de speler gezegd dat Prinses zou kunnen bijdragen in zijn woonlasten. Kokkie had onvoldoende kennis van de wetgeving om te beseffen dat de bijstandsuitkering van Prinses en haar steun van de voedselbank zouden stoppen, zodra ze waren getrouwd. Ik kon de speler pas vertellen waar hij bijna was ingestapt, nadat hij die route zelf al had beëindigd en mij vertelde waarom hij eerder met mij had gebroken, terwijl hij ook in die tijd nog veel met mij besprak. Ik begreep dat niet en vroeg uitleg, waarop hij zijn belofte verbrak, omdat god hem ook verplichtte de waarheid te spreken. (Gods bruid ) (Beloften)

Kokkie wist bij het begin van dit plannetje niet dat ‘die lieve ongelovige vrouw’ en ik de zelfde waren. Later besefte ze dat het leugenspinsel niet van god kwam en slecht had uitgepakt. Daarom vroeg ze vergeving voor ‘liegen en zo’.

Bovendien was Kokkie kleptomaan. Ze stal keukenspullen. Twee maal had ik waargenomen dat na haar bezoek bestek was verdwenen uit het huis van de saxofonist. Ik betrapte haar terwijl ze de thermoskan van een koffiezet apparaat pakte en liet het haar terugzetten. Ze moet beseft hebben dat ze stelen niet kon laten. Toegeven was natuurlijk ook moeilijk. Vandaar dat ze het kort samenvatte als ‘en zo’.

De speler vertelde ik pas wat ik wist, nadat hij al met Prinses had gebroken en mij die huwelijksplannen had opgebiecht. Hij geloofde me eerst niet.
“Hoe kan je al die dingen weten?”
Prinses was een flapuit. Ze kwebbelde de hele dag door en vertelde uit zichzelf veel, waarover ze beter had kunnen zwijgen.
“Prinses kan haar mond niet houden. Ze heeft het me allemaal zelf verteld, behalve dat jij die oude man was waarmee ze ging trouwen. Dat wist ik niet. Ze had last van haar rug en ik hielp haar de zware tassen van de voedselbank naar haar kamertje in het dorp te brengen. Ik gaf Kokkie en Prinses een lift en zij gaven me een deel van het voedsel. Ik weet dus waar ze woont.”
“Waarom haalde je niet zelf van de voedselbank?”
“Ik kom niet in aanmerking, want ik heb geen schulden. Prinses wel.”
Ik kende haar financiële situatie bijna net zo goed als die van de speler en van Kokkie.
“Hoe kan het dat je in die korte tijd zoveel meer weet dan ik?”
“Ik heb niets gevraagd, maar als mensen willen praten dan luister ik.”
“Ja, zo ben je.”
Langzamerhand begon de speler de werkelijkheid te zien achter ‘gods plan’ met hem. Schuldgevoel over de verbroken zwijgplicht was dus misplaatst, maar hij wilde niet dat die kerkmensen wisten dat hij het mij had verteld.

Daarom vroeg ik Kokkie niet wat ze bedoelde met ‘liegen en zo’.

tekst © Vlierbloesem)
(muziek © Neoni)