Mijn eerste eigen woonruimte was antikraak ingericht. Er stond een oud tuintafeltje met twee klapstoeltjes. Dat kon ik goed gebruiken, want ik had geen meubels, geen keukenspullen, niks. In de keukenkast vond ik 1 bord, 1 vork en 1 lepel. Een petroleumstel op het aanrecht, maar geen pan. De snelkookpan die ik als geschenk kreeg bij een abonnement op de boekenclub was meer dan welkom.
Mijn moeder vroeg of ik een goede braadpan wilde hebben. Ik zou daar blij mee zijn geweest, maar alles wat ik kreeg was een zak spaarpunten die ze van pakjes margarine had afgeknipt. Voor 30 gulden kon daarmee een braadpan worden besteld en dat geld kreeg ik er niet bij. Voor mij was het een grote uitgave maar ik voelde me bijna verplicht om die pan te bestellen, waar ik al snel spijt van had. De zware geëmailleerd stalen pan liet scherfjes emaille los. De teflon coating ging vervellen. Nooit meer wil ik emaille pannen en aan bonnetjes sparen om iets te mogen kopen heb ik een hekel.
Bij de vuilnisbak vond ik een uitgebreide stapelpannenset van aluminium. Een ouderwetse kookpan waarin water aan de kook gebracht wordt, daar bovenop zes verschillende pannen met gaatjes om stoom door te laten voor het gaar stomen van een uitgebreide maaltijd op maar 1 kookpit. Een deksel was voorzien van een stoomfluitje, zoals van een fluitketel. Die fluitende pannenset heb ik gebruikt tot de onderste waterpan was versleten, wat de hele set onbruikbaar maakte.
Later kocht ik een gasfornuis en nieuwe stalen pannen. Met handgrepen van koper en aan de buitenkant een koperen afwerklaag.
Een oude elektrische rijstkoker kreeg ik cadeau. Toevallig precies de goede maat voor de stoompannenset, die ik nog steeds had staan. De rijstpan werkte uitstekend en de combinatie met de stapelset ook. Maar de dunne aluminium binnenpan had al snel kleine slijtgaatjes. Water lekte op het verwarmingselement en dan werkt het systeem niet meer. Een vervangende binnenpan was niet te koop. Gewend aan een rijstkoker ging ik op zoek naar een vervanger.
Een mooie nieuwe rijstkoker met stoom opzet (Silvercrest SRK 700 A1) verkocht Lidl voor €17,50. Stomen ging er goed mee, maar de maat was ongeschikt voor mijn stapelpannenset. Rijst brandde in de grote SilverCrest rijstkoker aan, omdat de pan niet automatisch op tijd uitschakelde. De pan ging terug naar Lidl en sindsdien heb ik allerlei alternatieven geprobeerd.
Mijn elektrische snelkookpan heeft een rijstprogramma. Ik eet maar een klein beetje rijst per keer. Goede gekookte rijst vraagt een goede verhouding rijst en water. In de snelkookpan moet een minimum hoeveelheid water om op druk te kunnen komen. In de gesloten snelkookpan verdampt weinig water. Het kleine beetje rijst dat ik kook wordt daardoor te waterig. Maar het rijstprogramma is uitstekend voor aardappels, die perfect gaar worden zonder aanbranden, als ik niet vergeet er water in te doen. Het is sinds 2007 mijn meest gebruikte pan voor aardappels, groenten en soep.
Ik kocht in 2019 een nieuwe Silvercrest elektrische snelkookpan van Lidl, want ik weet niet hoe lang de oude het blijft doen.
Ook de PastAmore van de De’Longhi kookt rijst in ruim water en laat het op de ingestelde tijd automatisch uitlekken. Daarmee wordt de hoeveelheid arseen in rijst verminderd. Het resultaat is te waterig naar mijn smaak. Voor spaghetti, spinazie en blancheren van groenten, is die pan perfect.
Een kleine Watshome rijstkoker kocht ik voor €11,99 bij Kruidvat. Korte tijd werkte dat goed, maar al na een jaar laat het mechanisme de pan te snel uitschakelen, waardoor niets meer gaar wordt.
De kookrobots van Aldi en Lidl laten rijst automatisch goed gaar worden met de steam functie. Goed voor gestoomde witte en bruine rijst, maar ongeschikt voor het samen koken van rijst met groenten en andere toevoegingen. Als de rijst in het kleine stoommandje wordt gegaard, reduceert het perculator proces de hoeveelheid arseen in rijst en kan tegelijkertijd in de grote stoommand een flinke hoeveelheid groenten gestoomd worden.
Ik zou hierna geen rijstkoker meer gekocht hebben, maar ik kreeg een Cuisinart-CRC800E rijstkoker met stoomopzet cadeau. Het binnenpannetje heeft rondom een ILAG coating en is vaatwas bestendig. Ook de roestvrijstalen stoomopzet en de glazen deksel kunnen in de afwasmachine. Voor de kleine hoeveelheid rijst die ik eet is deze pan ook te groot. Als ik volgens de gebruiksaanwijzing kook brandt de rijst aan. Maar het is uitstekend voor een lekker potje rijst met groenten. De automatische kooktijd is daarvoor precies goed. Cuisinart geeft 3 jaar garantie, maar mijn exemplaar was al oud en zonder garantiebewijs toen ik het kreeg. Helaas doet dat pannetje het nu niet meer. Een nieuwe is me te duur.
Rijst koken in de magnetron lukt alleen in een hoge hittebestendige kookpot met deksel. Het kan overkoken, te nat of te droog worden, maar aanbranden is mij nog nooit gebeurd. Rijst en groenten kunnen op die manier samen gekookt worden. De magnetron moet groot genoeg zijn om een grote kookpot te kunnen gebruiken, anders kookt de rijst droog en ongaar terwijl het water over de potrand op de magnetronbodem terechtkomt.
Bij Lidl is nu een ander model Silvercrest rijstkoker in de aanbieding voor €16,99. Het is een gesloten pan met stoom inzet en binnenpan met ILAG coating en verder niet veel anders dan andere rijstkokers. Ik heb er één besteld en getest.
Tegenwoordig worden elektrische pannen met schakelknoppen allemaal MULTI-COOKER genoemd. Mijn SILVERCREST® Multikoker waarvan alleen de temperatuur regelbaar is en mijn elektronische snelkookpan met verschillende kookprogramma´s zijn hierdoor tot Multi-cooker gepromoveerd. In 2019 schafte ik een van kookprogramma´s voorziene Multi cooker American Originals Multichef EK0439 aan, waarvan ik alle programma´s heb getest.
Tegenwoordig kook ik steeds meer elektrisch. Vooral met apparaten die specifiek zijn toegerust voor een bepaald soort van koken, bakken en stomen. Bijvoorbeeld met de ASDA slowcooker uit de kringloopwinkel. Zonder deksel en daarom goedkoop, door mij gecompleteerd met een universele deksel van flexibel materiaal, want zonder deksel werkt het slowcook principe niet.
Slowcookers waren lange tijd goedkoop in Engeland en schrikbarend duur in Nederland. Lidl verkoopt een Silvercrest slowcooker in 2019 in de aanbieding voor €19,99. In combinatie met een externe schakelklok goed voor langzame stoofpotjes, als die goed zou werken. Deze is geprobeerd en weer retour gezonden. Het was een pech exemplaar, of de hele serie deugt niet.
Aanbraden kan niet in een klassieke slowcooker, wel in de thermostatisch gestuurde Philips HM 3500 elektrische bak en braadpan en de modernere versie die Lidl de Silvercrest multikoker noemt. Beide zijn goed afwasbaar. De Tristar PZ 2964 hapjespan mag niet onder water komen en kan dus niet in een sopje schoongewassen. Daarom wordt die zelden gebruikt.
Eierkokers heb ik al in verschillende modellen versleten. De eerste modellen hadden geen aan/uit schakelaar. Als de eieren klaar waren gingen die dingen zoemen en moest de stekker uit het stopcontact getrokken. Mijn nieuwste heeft een knop om het ding uit te zetten. Dat maakt de Princess eierkoker-en-mini-stomer een hele verbetering. Ik heb een ouder model, tweedehands gekocht voor 5 euro en al een paar jaar zelf in gebruik. Na uitzoeken van de hoeveelheid water voor de gebruikte eieren werkt dit goed als eierkoker. Als stoompan is het geen succes.
Mijn kookrobotjes hebben hun eigen pannen. Een 2 pits inductiekookplaat kwam voor 25 euro uit de Aldi aanbieding. Die werkt alleen veilig als over de kookplaat een siliconen bakmat wordt gelegd. Anders kunnen pannen bij overkoken gaan drijven op het gladde oppervlak en met de kokende inhoud van de kookplaat glijden. Mijn uitgebreide stalen pannenset werkt niet op inductie, zodat ik er andere pannen voor moest gebruiken.
Een roestvrij stalen steelpannetje vond ik ooit bij de vuilnisbak. Perfect in orde en volgens de tekst op de bodem ook geschikt voor inductie. Echt een heel goede kwaliteit pan, doet het nog altijd goed en nu ook op inductie.
Gietijzeren pannen werken goed op inductie. Jaren geleden kocht ik een gietijzeren wok van BK, die me goed beviel. Ze worden onder allerlei merknamen verkocht. Ik koos de niet geemailleerde grijze pan, die volgens de verkoopster toch een harde anti-aanbaklaag heeft. Kwam altijd smetteloos uit de afwasmachine en bakte niet aan. Na jarenlang probleemloos gebruik op een elektrisch kookplaatje in de tuin, bleek deze ook heel goed op de inductiekookplaat. Tot ik enthousiast ging oliebollen bakken, waarna ik de pan niet meer goed schoon kreeg. Ik ging hem te lijf met soda en lange inweektijden, waarna roestplekken tussen het aangebakken vet ontstonden. Ik heb de pan verprutst, maar misschien kan ik nog een oplossing vinden. Gietijzeren pannen met een vlakke bodem doen het op inductie erg goed. Helaas gaan die wel makkelijk roesten en het gewicht is ook niet altijd goed te hanteren. Ze zijn prijzig, zelfs in de kringloopwinkel.
Een set keramische koekenpannen van Action kostte weinig en bevalt maar matig. Waarschijnlijk heb ik niet de goede maten gekocht voor deze inductiekookplaat. Vooral de grotere pannen trekken krom bij gebruik, waardoor de bodem niet gelijkmatig warm wordt. De anti aanbaklaag is oersterk.
Vaker kook ik met de combimagnetron, die ook bakt en grilt. Maar het Sharp model met draaispit is al oud en ze zijn alleen nog tweedehands te koop. Ik heb er verschillende versleten. Grillen en bakken doe ik ook met een halogeen oven en de Actifry.
Brood bak ik voornamelijk in de broodmachine en soms nog steeds met mijn oude ETNA 9555 gasfornuis, mijn favoriete kooktoestel voor het bakken van pizza en taart. Deze Etna kreeg ik van mijn buurvrouw toen ik mijn woning moest ontvluchten en mijn modernere fornuis heb achtergelaten. Het robuuste oudje kan het gewicht van grote 35 liter ketels aan en de oven werkt beter dan het moderne exemplaar. De plastic knoppen gaan splijten. Plastic gaat niet lang mee en Etna levert geen knoppen meer voor de oude kooktoestellen.
Misschien kan iemand me helpen aan goede knoppen voor mijn oude ETNA 9555 gasfornuis?
Vlierbloesem 
2 gedachten over “Koken en stomen”