Het gesprek

De sjamaan wilde samen met een predikant een gesprek hebben met mij en de anderen die gedoopt waren. Iedereen apart. Omdat ik ze niet in huis wilde, zouden Saxofonist en ik samen met die functionarissen een gesprek hebben, dat zou plaatsvinden bij de saxofonist thuis. Vooraf hadden we elkaar op de hoogte gebracht van wat eigenaardigheden die we binnen deze kerk hadden waargenomen, zoals het forceren van onderlinge huwelijken.

“Jij bent er niet ingetrapt, maar ik wel.” had hij mij vooraf nog gezegd, “Als ze denken dat wij iets met elkaar hebben, dan komen ze weer hun regeltjes opleggen.”
“Daar ga ik me niet aan houden. Ze hebben niets te maken met wie ik omga en hoe ik dat doe.”
“Ik wil niet weer een hele hoop rotzooi.”
“Ze spreken hier af, omdat ze weten dat we met elkaar praten. Wij zijn vrienden, wonen in de zelfde buurt en kennen elkaar. We gaan met elkaar om en helpen als dat nodig is. Daar kan niets tegen zijn. Dat is naastenliefde. Wat ze verder denken is hun eigen fantasie. Ik vertel niets wat ze niet aangaat.”

De predikant had ik al eens gezien in een voor ons doen heidense uitdossing, ter gelegenheid van het zoveel jarig bestaan van zijn geboorteland, waarbij ik hem en de ambassadeur van het land ontmoette. Een foto had ik op mijn mobieltje, liet ik de saxofonist zien. Deze predikant was opgeleid tot theoloog.

“O maar dat kan niet. Al die schedels, dat is duivels. Zijn die schedels echt?”
“Ja, maar het zijn geen kinderschedels. Dat zijn aapjes.”
“Weet je zeker? Het lijken precies kinderschedeltjes.”
“Aapjes lijken erg op mensen. Ik denk dat mensen een apensoort zijn.”
“Dat geloof ik niet hoor.”

Op de afgesproken dag ging ik in de ochtend naar het gebruikelijke kerkzaaltje. Daarna met de oude auto naar de saxofonist, die de deur opendeed in zijn onderbroek en naar de keuken liep om koffie te maken.
“Ga je gauw aankleden, ze komen er al aan.”
“Dan kunnen we geen koffie meer drinken.”
Koffie en thee was volgens sommige aanhangers van deze kerk taboe. Het was gif. Verboden drugs. Maar anderen vonden dat koffie geen kwaad kon en naast cafeïne ook polyfenolen bevatte, die gezond zijn. In de bijbel stond niets over koffie. Zelf vond ik dat matig gebruik van koffie geen kwaad kon. Maar die dag konden we het beter overslaan.

De predikant kwam als eerstvolgende aan de deur. Inmiddels was de saxofonist aangekleed en op de tenorsax gaan spelen.
Ik deed open. Hij verontschuldigde zich voor zijn late komst. Ik vroeg of hij wist wanneer de sjamaan er zou zijn. “Snel”, dacht hij en vroeg of het een bezwaar was dat hij Engels sprak. Nee, dat was het niet. Ik bood hem een glas water aan. Gewoon kraanwater dronk ik zelf ook vaak, want de meeste frisdranken lustte ik niet en water uit de kraan was goedkoop en goed. De sjamaan had er al lang kunnen zijn. Hij moest net als ik, met de auto vanaf het zelfde adres komen. Ik belde hem en vroeg of hij het kon vinden. Door een omleiding vanwege reparaties aan een brug, die niet was aangegeven door zijn navigatie, was hij verdwaald. Per telefoon loodste ik hem door de wijk, tot hij bij de voordeur was.

De saxofonist was gestopt met spelen. Zich verontschuldigend dat hij geen sap had, begroette hij de sjamaan, die ons beiden hartelijk omhelsde en vertelde hoe blij hij was dat we hadden toegestemd in het gesprek.
Ik bood ook de sjamaan water aan, waarop de saxofonist met flesjes drinkwater aankwam.
“Kraanwater is van betere kwaliteit. De zuiverheidseisen zijn hoger dan voor gebotteld water.” bracht ik nog maar weer eens onder de aandacht.
“Ja, ja” reageerde Sjamaan, “Vlierbloesem drinkt altijd het puurste water en ze weet precies welk water het beste is.”
De saxofoonspeler pakte een paar stoelen, zodat het kerkelijk bezoek tegenover ons kwam te zitten terwijl wij naast elkaar op de bank zaten.

We spraken Engels, omdat de predikant bijna geen Nederlands sprak. Maar voor de Nederlandse lezers schrijf ik dit in het Nederlands. Engels was voor geen van ons de eerste taal. Soms kenden we het woord niet dat we zochten. Dan vroeg predikant het woord aan sjamaan in een taal die ik niet verstond. De sjamaan en de saxofonist vroegen mij hun Engelse woordenschat aan te vullen. Kerkelijke termen kende ik niet goed, daar moesten de anderen me mee helpen.

De sjamaan vertelde dat de kerkgemeente in onze buurt niet snel groeide. Er waren mensen gedoopt, maar de één na de ander bleef weg. De saxofonist en ik vertelden wat er volgens ons mis was in deze kerkelijke gemeente.

https://youtu.be/Iwvj8LN3z44?si=Uv0y860mIbSi_dTV

Het clubje mensen dat initiatief voor deze kerkgemeente genomen had, vormden het ongekozen kerkbestuur en maakte elkaar allemaal diaken. Er waren bovenmatig veel functionarissen, maar nauwelijks bezoekers. Kokkie nodigde veel mensen uit voor de kerkdienst en de gratis bijbelstudie. Ze vertelde daarbij dat na afloop een gratis Indische rijsttafel werd geserveerd, die zij zelf kookte. Niet alle bezoekers werden even graag ontvangen door de diakenen. Er werden aanmerkingen gemaakt op hun uiterlijk, kleding, make-up. Mensen die op het land gewerkt hadden en van te voren hadden gezegd dat ze niet op tijd konden komen als ze zich eerst zouden omkleden, kregen het verwijt dat ze vuil waren.

Kokkie en ik hadden mensen uitgenodigd die we bij de voedselbank ontmoetten. Gitaarvrouw verweet Kokkie dat ze met ‘probleemgevallen’ aankwam, die alleen maar voor het eten kwamen. Een geestelijk gehandicapt kind werd gezegd dat het ‘normaal’ moest doen, waar dat kind duidelijk niet toe in staat was. Twee diakenen gingen het kind zitten uitlachen en drongen erop aan dat het met de moeder ergens apart ging zitten.

Twee diakenen die de boventoon voerden waren vooral vriendelijk voor mensen die geld leken te hebben. Die bezoekers werd bij de gratis bijbelstudie om geld gevraagd, in contanten of door overboeking op de privérekening van die diaken. Er moest ook meer in het kerkzakje gedaan, werd gezegd. Er werd niet genoeg gegeven voor de kosten van de zaal. Hij vroeg om ‘tienden’ te betalen, tien procent van hun inkomen die ze persoonlijk in contanten aan hem konden geven, of op zijn privé rekening storten.

Volgens Kokkie was dat in strijd met de richtlijnen van de moederkerk. Tienden zouden op rekening van de landelijke organisatie gestort kunnen worden, die daarvan aan de plaatselijke gemeenten geld betaalde voor de huur van een zaal, voor het eten en soms voor reiskosten. Als iemand daarnaast nog extra giften wilde doen, mocht dat rechtstreeks aan plaatselijke initiatieven gegeven, maar die giften mochten niet als verplichting worden voorgesteld.

De diakenen wilden niet langer dat Kokkie twee dagen per week voor het eten zorgde. Eén dag vonden ze genoeg. Ze moest de helft van het budget dat ze ervoor kreeg afstaan aan het bestuur dat zichzelf tot diakenen liet benoemen. Kokkie kreeg ook geen vervoer meer aangeboden met al haar pannen eten. Dat moest ze zelf maar naar de kerk zien te krijgen. Toen dat niet lukte werd Kokkie de hele maaltijdverzorging uit handen genomen, inclusief het budget.

De saxofonist had gezien dat Prinses direct na de doop een vervelend telefoongesprek kreeg dat haar bedrukt en in de war maakte. Ik vulde aan, dat zij me had verteld waar dat gesprek over ging. Ze kreeg een gearrangeerd huwelijk aangeboden met een rijke Arubaan die ze niet kende. Het voorstel kwam van twee diakenen.

Ook mij werd zo’n gearrangeerd huwelijk aangeboden, wat ik direct afwees. Ik stoorde me aan de totaal ongepaste houding van de huwelijkskandidaat die even naar Nederland was gekomen om een nieuwe vrouw op te halen. Ik had het afgewezen en vond het een initiatief dat een kerk niet paste.

De saxofoonspeler vertelde niets over zijn ervaring met het arrangement dat ze voor hem hadden bedacht. Dat liet ik zo. Het was niet aan mij om dat te melden. Wel zei hij nog iets over de gitaarvrouw die de lippenstift van de lippen veegde van Prinses. Ik voegde daaraan toe dat ik dat had zien gebeuren. Het werd niet op een vriendelijke manier gedaan en Prinses kwam nadien niet meer naar de kerk. “Mensen horen elkaar niet op die manier aan te raken. Het is aanmatigend en invasief. Dat is ongepast in welke omgeving dan ook, maar vooral in een kerk, en helemaal als het door iemand met een kerkelijke functie wordt gedaan.” was mijn mening.

Ik vroeg of dit plaatselijke gewoonten waren, of iets dat gebruik was in de hele kerk. De sjamaan ontkende dat dit bij hun normaal was. De predikant verontschuldigde zich, dat hij te weinig aandacht had gegeven aan deze kleine gemeente.

“Het is jouw schuld niet. Je bent niet schuldig aan wat een ander doet. Maar nu we hebben vastgesteld, dat dit geen wenselijke gang van zaken is, kan er misschien iets aan gedaan worden?” vroeg ik.

(tekst © Vlierbloesem)
(muziek © Melody Gardot )