De vrouw die alles kwijt raakte werd geholpen door mensen die het altijd al met te weinig geld moesten doen. Ze leerden haar hun eigen oplossingen toe te passen. En zij deed dat op haar beurt ook.
Ze vroeg me mee naar de ‘brooddeling’.
De broodfabriek moest dagelijks vers deeg maken en bakken tot alles op was. Voor de laatste broden was niet altijd meer een klant, maar toch moest er gebakken worden tot het deeg op was, om de machines elke dag weer schoon te kunnen maken. Het productie overschot werd afgehaald door een vrouw die de schuur had betegeld en van een vriezer voorzien. Elke avond was vers brood beschikbaar voor wie het nodig had. Als het verse brood op was, had ze nog brood in de vriezer. We haalden vers brood op en deelden het uit.
Ze nam me ook mee om een ‘1 euro tas’ te halen. Dat betekende, met 1 euro en een grote tas in de rij gaan staan, om groenten, vlees en aardappelen te halen. Verkocht werd er niets. Er werd 1 euro entreegeld gevraagd, om de kosten te dekken. Eén voor één konden mensen dat entreegeld voldoen, binnen komen, een lege tas afgeven en vol weer meenemen.
Keuze was er niet, de tassen werden gevuld met wat er was. Kromme komkommers, die in de winkel niet werden verkocht, waren wel geplukt omdat de plant anders zou stoppen met vruchten geven. Niet perfect gevormde paprika’s, doorschietende andijvie, te klein gebleven verse knoflook, vreemd gevormde aardappelen, verse groenten die te weinig zouden opbrengen om de kosten voor de veiling te dekken. De boer schonk ze liever dan te vernietigen.
Er was veel vraag naar dit voedsel dat in de vroege avond beschikbaar was, zodat ook werkende mensen het konden ophalen. Er stonden nog ruim 80 wachtenden, op het moment dat ik met een volle tas vertrok. Nieuwe mensen kwamen aangelopen, om in de rij aan te sluiten.
Sinds het inkomen van steeds meer mensen ontoereikend werd, ontstonden verschillende initiatieven voor voedsel voorziening. Toegang tot een voedselbank was niet vanzelfsprekend. In mijn woonplaats was altijd al een verwijzing door de sociale dienst nodig, controle op de inkomsten en uitgaven, aantoonbare schulden en betalingsregelingen. Sociale dienst en voedselbank bepaalden wie wel en wie geen eten kreeg aan de hand van normbedragen voor de noodzakelijke kosten die nogal afweken van de werkelijkheid, zodat velen die het nodig hadden, toch niks kregen.
Wie in aanmerking kwam voor de voedselbank kreeg een noodpakket of een voedselbon mee, om te kunnen eten tot de dag dat de voedselbank geopend was. Eens per week kon men daar eten ophalen. Wat de voedselbank in mijn dorp uitdeelde was niet slecht, maar vrije keuze was er niet. Instant noodles, verse gesneden groenten, vlees, vis, brood, vacuüm verpakte pizzabodems, deeglapjes om wraps te maken, maar ook kant en klaar maaltijden, gevulde wraps, maaltijd salades. Niet alles was gezond voedsel, maar het meeste was wel nog goed en smakelijk op de dag dat het werd afgehaald. Dat was éénmaal per week.
Verse salades en gesneden groenten gingen pas naar de voedselbank als ze al te lang in de winkel waren blijven liggen. Na de tweede en derde dag voorbij de houdbaarheidsdatum was het gesneden groen bedorven. Brood bleef geen hele week zonder schimmel. Om vlees de hele week goed te houden was een vriezer nodig. Jammer voor wie de energierekening niet meer kon betalen. Klanten van de voedselbank ruilden veel. Wat ze niet lustten werd onderling geruild met wat een ander niet wilde. Vers voedsel ging voor directe consumptie naar bekenden, in ruil voor iets dat de rest van de week nog eetbaar was.
Er bleef genoeg voedselbehoefte over om andere initiatieven te rechtvaardigen en gelukkig kwamen die er.
Vers voedsel voor de andere dagen kwam van volkstuinders die hun overvloedige oogst deelden. Boeren die hun kromme komkommers, doorschietende andijvie en misvormde paprika’s weggaven. Broodbakkerijen die productie overschot schonken. Winkels die hun onverkochte waren door particulieren lieten uitdelen, buiten de voedselbank om. Dat was allemaal voedsel dat moest worden weggegooid als er geen alternatieve distributie zou zijn. Het voorzag in de voedselbehoefte van veel mensen.
Mooi dat zo verspilling werd tegen gegaan. Op die manier kregen mensen te eten die anders honger zouden lijden.
De hongerigen waren voor een deel zieken en werklozen. Steeds meer waren het mensen die werkten voor een te laag salaris. Dat lage inkomen was niet genoeg om te kunnen voldoen aan de verplichtingen die de burger in Nederland heeft en ook nog te kunnen eten.
Voor een hongerbeleid was gekozen door de achtereenvolgende regeringen in Nederland. Lage lonen zouden Nederland aantrekkelijk maken voor slecht betalende bedrijven. Armoede maakte dat mensen graag voedselbonnen accepteerden. Een digitale vervanging van gewoon geld.
(tekst © Vlierbloesem)
(muziek © Bart Peeters)
Vlierbloesem 
Wat goed die initiatieven. Wat triest,dat het nodig is.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, het is mooi en lelijk tegelijk.
LikeLike
Toen ik hier 8 jaar geleden kwam wonen wilde ik iets van vrijwilligerswerk doen en kwam in aanraking met een stichting die iets dergelijks deed. Gescreende mensen konden 1-2x per week op een uitdeeladres tassen komen halen dat de locale supermarkten doneerden. Wij als vrijwilligers haalden het vd supermarkt en verdeelden het in de tassen.
In deed de boekhouding en administratie en beoordeelde ook wie in aanmerking kwam. Na een tijd vielen er vrijwilligers af en kwam er nauwelijks iemand bij, er kwamen minder aanmeldingen en tot slot hielden er een paar supermarkten mee op. Het was net voor TGTG opkwam, dan zou het zo-wie-zo opgehouden zijn.
Vond het jammer dat het ophield want ik had echt het gevoel dat ik nuttig was en bijkomend voordeel ik kon het grootste deel van het “werk” in tijd zelf indelen.
Nu doe ik niks meer, voel me te oud ook en ik heb geen zin elke week een middag of zo iets te doen.
LikeGeliked door 1 persoon
De voedselbank is nodig. Maar het aantrekkelijke van die alternatieve distributie is dat je hiervoor niet binenstebuiten wordt gekeerd, voordat je iets mag meenemen. Die 1 euro tas vind ik een goed idee.Niemand betaalt voor het eten, er wordt entreegeld betaald. Zo zijn kosten voor de ruimte met vriezers en koelkasten gedekt. En iedereen mag komen.
LikeGeliked door 1 persoon
Maar screening zal niet voor niets zijn geweest.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat wordt bij de voedselbank gedaan omdat ze zeker willen weten dat het mensen zijn die het echt nodig hebben. Die andere initiatieven gaan er van uit, dat ieder die bereid is in de rij te gaan staan voor misvormde maar smakelijke groente, het wel nodig zal hebben. Bovendien moet het anders allemaal vernietigd worden en dat kost geld. Weggeven geeft voldoening die vernietiging niet geeft.
LikeLike
Dieptriest wat er allemaal weggegooid word terwijl het negen van de tien keer gewoon nog goed te eten is. Zeker als je weet dat er steeds meer mensen zijn die met moeite boodschappen kunnen doen. Zelf ben ik veel meer op gaan letten dat ik van wat ik koop zoveel mogelijk gebruik, oud brood word paneermeel ,wentelteefje of tosti, aardappelen,wortelen en komkommers schil ik niet meer en van bloemkool en broccoli eet ik zowel de steel als het blad om maar een paar dingen te noemen.
LikeGeliked door 1 persoon
Groente ligt tegenwoordig ook veel schoner in de winkel. Schillen is vaak overbodig. Even wassen is genoeg. Van aardappelen moet je alleen alles wat groen is wegsnijden en de punten waar een uitloper wil gaan groeien.
LikeLike
Vond vandaag weer een leuke tip, wilde weten of ik nog iets met wat er van de kersen overblijft die ik kocht vandaag, en ja hoor de kersenpitten kun je laten ontkiemen en als je er veel van hebt kun je er een kersenpit kussen van maken en de steeltjes kun je drogen om er een thee van te zetten die vochtafdrijvend werkt. Zo ontdek ik steeds meer dingen die er voor zorgen dat wat je eet voor bijna 100% te gebruiken zijn
LikeGeliked door 1 persoon