Ik heb het altijd een goed idee gevonden om iedereen een rustdag te gunnen, minstens eens per week. Welke dag dat is, maakt voor de rust niet zo veel uit. In West Europa gold meestal de zondag als rustdag. Afhankelijk van religie, kon ook een rustdag op de vrijdag of zaterdag gelden.
De kerk waarvoor de speler had gekozen, hield strak vast aan de rustdag als verplichting. Er was totaal geen begrip voor het feit dat werkverplichtingen dat konden belemmeren. “Gedenk de Sabbat.” betekende voor hen, dat er geen excuus was om een kerkdienst te verzuimen. Wie niet kon voldoen aan kerkbezoek op de voorgeschreven rustdag moest dan maar ontslag nemen. In een arbeidscontract zouden de gelovigen moeten opnemen dat de wekelijkse rustdag gegarandeerd een vrije dag was.
Dat veel mensen die mogelijkheid niet hadden, wilden ze niet weten. God zou zorgen voor wie daardoor werkloos zou worden. Nee, zelf hielpen ze niet, als iemand zonder inkomen zat. Bidden, dat deden ze wel. Allemaal flink bidden, dan zou god verschaffen wat nodig was. Hielp god niet, dan zou daar wel een reden voor zijn. Bovendien waren er genoeg voorbeelden van martelaren die erger hadden doorstaan, door standvastigheid in het geloof. Een goed gelovige zijn was niet makkelijk. Dat was het nog nooit geweest. Maar het zou beloond worden na overlijden. Want de ware gelovige was na het aards bestaan niet dood. Die kreeg het eeuwig leven.
Waarschijnlijk was het die opvatting, waardoor hij ervan overtuigd was geweest, dat ik door god gezonden was. Ik was er op een dieptepunt in zijn leven en hielp wel. Daarom was er geen andere mogelijkheid, dan dat god mij gestuurd had. De Nederlandse wet bleek bedrijven veel ruimte te geven om loonbetaling langdurig te vertragen. Ik hielp hem zijn recht te halen, toen een bedrijf geen loon wilde betalen. Ik leende hem geld toen hij financieel klem zat. Terugbetalen was voor hem een verplichting jegens god. Als hij dat verzuimde, was hij zondig. Ik bracht hem eten en ook dat kwam in zijn beleving van god. Sinds ik zelf gratis eten kreeg om uit te delen aan mensen die dat nodig hadden, was hij er van overtuigd dat ik gods werk deed.
“Je bent gezegend, god is goed voor je, omdat je gods werk doet.”
Hij moest werken om te leven, maar ook om terug te betalen wat hij geleend had. Het werk was niet afgestemd op een vaste vrije rustdag. Dat maakte weer dat de saxofonist al langere tijd verzuimde van de kerkdiensten.
Als ik bij hem sliep hoorde ik hem bidden:
“Vergeef ons onze zonden. Ik heb gezondigd. Ik heb mijn plicht verzuimd.”
Weinig bedrijven sloten nog een dag per week. Op vaste rustdagen konden steeds minder mensen rekenen. Kerk, staat en bedrijven hanteerden ieder hun eigen regels voor vrije dagen. Op religieuze grondslag konden de kerkelijke regels anders zijn dan de vrije dagen die in Nederland al vele jaren in collectieve of individuele arbeidsovereenkomsten werden vastgelegd. Zondag was een vaste vrije dag, totdat het langzamerhand een gewone werkdag werd voor steeds meer beroepen. Een vrije zaterdag gold in lang niet elk bedrijf en een vrije vrijdag was zeldzaam.
Tijdens de traditionele vrije dagen werd in Nederland doorgewerkt. Dat gold niet alleen voor werk dat onmisbaar was. Steeds minder beroepen kenden een vrije vrijdag, zaterdag of zondag. Het werd voor steeds meer beroepen verplicht om op willekeurig welke dag te werken. In de tijd dat ik met de saxofoonspeler omging, kon ik zien dat bedrijven de onbetaalde werktijd steeds verder oprekten. Met rustdagen en rust uren werd vaak geen rekening meer gehouden.
Bij invoering van de wekelijkse koopavond werd nog gezorgd voor een gratis maaltijd en extra betaling, daarna werd de avond normale werktijd en op steeds meer dagen in de week.
In het werk- en rusttijden besluit was bepaald dat na een aantal uren werk ook rust uren moesten volgen. Een mens moest kunnen eten en slapen. Maar de Nederlandse wetgeving liet ruime mogelijkheid om meer dagen en uren werk te verlangen, dan waarvoor werd betaald.
Soms golden aan het begin van indiensttreding onbetaalde inwerkdagen. Dagelijks een uur moeten overwerken zonder betaling kwam veel voor. Vroeger aanwezig moeten zijn en later mogen vertrekken, doorwerken als dat het bedrijf beter uitkwam. Ploegendiensten, waarbij na een nachtdienst in de rusttijd direct opnieuw werd opgeroepen om aansluitend een dagdienst te doen. Op het werk moeten blijven, tot de volgende werkploeg kwam, die er niet was, omdat te weinig personeel was aangenomen. Oproepdiensten, waarbij de oproepen een structurele werkverplichting vormden, die dag en nacht vele uren onbetaald werk betekenden. Altijd beschikbaar moeten zijn voor werk, zonder zekerheid van het aantal uren dat voor werk betaald zou worden. En aan het begin van de diensttijd 3 maanden wachten voordat het eerste loon werd uitbetaald. De Nederlandse wetgeving stond dat toe.
Ook uit eigen ervaring wist ik, dat sommige bedrijven meer uren werk verlangden dan waarvoor ze betaalden. Er moest bijvoorbeeld een half uur vóór de overeengekomen werktijd gegevens uitgewisseld met de vertrekkende werkploeg. Of er moesten vóór openingstijd klusjes gedaan, zoals schoonmaken en poetsen, zonder dat er voor betaald werd. Na werktijd elke dag een uur langer moeten doorwerken was ook niet ongewoon. Zonder dat daar extra voor werd betaald.
Steeds verder werden rechten afgebroken van de mensen die het werk deden. Nederlanders werkten steeds harder, steeds langer en kregen steeds minder betaald. Tegelijkertijd bleven de kosten van levensonderhoud al vele jaren stijgen. Een woning huren of kopen werd voor veel mensen onbetaalbaar. De rechten van huurders werden afgebroken. Het werd makkelijk om bewoners uit hun huis te zetten. Wie 3 maanden geen loon ontving voor het dagelijks werk, kon 3 maanden geen huur betalen en zou dakloos worden. Jarenlang steeg het aantal daklozen.
Een bedrijf kon per dag en per uur personeel naar huis sturen. Zonder inkomen bleven betalingsverplichtingen doorlopen. Dan moest gesolliciteerd bij een werkbemiddelaar. Dat kon een uitzendbureau of detacheringsbedrijf zijn, voor werk in loondienst. Steeds vaker moest werk gezocht via een bedrijf dat klanten en éénmansbedrijfjes met elkaar in contact bracht. Wie wilde werken moest zich dan als ondernemer registreren, met alle daaraan verbonden bedrijfskosten, administratie en verplichtingen voor belastingdienst en verzekeringen.
De bemiddelaar maakte onderhandelen over de prijs voor het werk overbodig, maar ook onmogelijk. Iedereen werkte voor de prijs die de bemiddelaar vaststelde. Deze vorm van ondernemerschap was in feite werk als dagloner. Wie wilde werken moest afwachten waar het werk nodig was en wat er voor betaald zou worden. De bemiddelaar inde een bemiddelingsprovisie. Er was geen zeker inkomen en geen zekerheid van betaaldagen. De verplichtingen van degene die het werk deed waren wel strak geregeld. Belastingen en verplichte verzekeringen moesten op tijd betaald, wie dat niet kon kreeg hoge boetes.
Toch stemden Nederlanders jarenlang voor de partijen die dit zo hadden geregeld. Totdat ze dat niet meer deden. Nadat ze al hun rechten hadden laten afbreken, stemden ze op andere partijen. Of die het zo veel beter zouden doen, zou nog moeten blijken. Voorlopig regeerden die partijen nog niet, want ze onderhandelden lang over hoe ze dat zouden doen. En de oude regering regeerde voort.
(tekst © Vlierbloesem)
(Muziek © Geoff Castellucci)
Vlierbloesem 
Alles wat we aan sociale zekerheden opgebouwd hebben lijkt onder vuur te liggen. Kijk alleen maar naar het steeds maar verhogen van de AOW leeftijd , het opdringen van aan de ene kant zo lang mogelijk thuis wonen, maar aan de andere kant steeds minder zorg tot onze beschikking en ook het proberen ouderen te dwingen hun woning in te ruilen voor een kleinere, maar wel met een hogere huur. Energie transities, maar wel steeds minder ruimte op het stroom netwerk. De boeren het land uit en in ruil daarvoor producten uit landen waar de kwaliteits eisen en diervriendelijk en milieuvriendelijk ondernemen stukken lager zijn dan in ons land
LikeLike
Als je die wijzigingen stuk voor stuk bekijkt, kun je nog denken dat het domme politici zijn die dit hebben gewijzigd. Maar als je alles bij elkaar opsomt, dat zie je een samenhangende ontwikkeling. De trend is, mensen die al weinig hebben steeds minder te gunnen. Politici hebben zelf een te hoog inkomen en tee weinig inlevingsvermogen om zich bezig te houden met het belang van mensen die werken voor weinig geld. Alles wat bestaanszekerheid gaf werd afgebroken. Voorzieningen onbereikbaar gemaakt.
Het is ondoenlijk alle wetswijzigingen te volgen als de media er geen aandacht aan geven. Daardoor wordt je er ineens mee geconfronteerd op het moment dat het jou raakt of iemand die je kent.
Er ontstaan situaties waarvan je dacht dat die een eeuw geleden werden verholpen. Je bent geneigd het niet te geloven, want zo is het toch niet meer? Maar als je het dan uitzoekt blijkt dat het wel kan, omdat de wetgeving die misstanden weer mogelijk maakt. Je bent terug in de tijd dat rechten en voorzieningen er waren voor de rijken.
LikeLike
Er zijn inderdaad kringen waarin deze situaties voorkomen, ze waren er en zullen blijven.
Maar je moet niet doen alsof dit standaard is in Nederland.
LikeGeliked door 1 persoon
Het is niet standaard, maar de veranderde wetgeving maakt het mogelijk. Concurrentie maakt dat bedrijven die goed met personeel omgaan, het verliezen van bedrijven die de mogelijkheden gebruiken om personeel uit te buiten. Ik ben geschrokken van wat ik in de praktijk zag en het zou standaard kunnen worden.
Voor arbeidsrecht is lang gevochten, maar die wetgeving wordt nu weer afgebroken. Zo krijgen we situaties als een eeuw geleden weer terug.
LikeLike
Ik vraag me af in welke tijd dit speelt, deze arbeidsomstandigheden komen echt niet meer voor in Nederland.
LikeGeliked door 2 people
Niet iedereen zal er mee te maken krijgen. Nog niet. Maar kijk de wetgeving er eens op na. Volg de links. Ik ben er van geschrokken hoe rechtsbescherming steeds verder wordt afgebroken.
LikeLike
Dat type werkgever ken ik niet! Noch mijn man noch mijn 9 zussen en broers hebben zoiets meegemaakt. We werkten als automonteur, docent aan HBO, kleuterleidster, elektricien, schoonmaakster, caissière, verpleegkundige, ponstypiste, timmerman en goudsmid.
LikeGeliked door 1 persoon
Prijs je gelukkig. Steeds meer mensen hebben geen vast contract meer. 40% van de mensen heeft geen vast dienstverband en werkt op afroepbasis.
Nul uren contract, daar moet je toch van gehoord hebben? Verkoopsters, werkers in logistiek en industrie, moeten elke maand afwachten of ze voldoende inkomen zullen hebben om de vaste lasten te kunnen betalen.
LikeLike
Ik zie ook zeker de waarde van een rustdag per week in. Al was het maar als tegenwicht tegen de 24-uurs economie.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik heb 2 werkgevers en alhoewel ze zich redelijk goed aan de cao afspraken houden is er wel verschil, zo laat de ene werkgever elk jaar netjes weten welke vrije dagen je voor een bepaalde tijd moet opnemen, de ander hoopt dat je dat vergeet en dan ben je ze kwijt. Een werkgever verwacht dat je ten alle tijde de telefoon opneemt als ze bellen, hoewel het vaak om onbenullige zaken gaat die ook door je directe leidinggevende doorgegeven kunnen worden of met een appje. Van de week maar weer gezegd dat ik zelden opneem, of omdat ik voor de andere werkgever aan het werk en, op de fiets zit , of vrij ben. Bellen ze onder de tijd dat ik voor hen aan het werk ben ben ik of druk of net ergens waar ik geen bereik heb. En nee dan bel ik niet later terug, want dan zit ze vaak in de auto of is sowieso niet bereikbaar, waardoor je meerdere malen zou moeten bellen en het zijn nooit heel belangrijke dingen. Tenslotte werk ik als schoonmaakster en zijn het nooit dingen waar veel van afhangt. Dus maar weer eens gezegd wil je dat ik mijn werk goed doe of constant met mijn telefoon bezig ben? En ook gezegd dat ik niet ga bellen als ik vrij ben of ze moeten me een werktelefoon geven en betalen voor die tijd. Van ons word ook verwacht dat wij ruim van te voren aanwezig zijn en dingen zoals je materialen ophalen en afval wegbrengen zouden ook in je eigen tijd gedaan moeten worden dat weiger ik pertinent dat zijn werkzaamheden dus ga ik niet onbetaald doen. Bijzondere daaraan is dat als je dat op een nette manier aangeeft er verder geen punt van gemaakt word, ze hopen alleen dat je bang bent om je werk kwijt te raken en daarom maar alles doet wat er gezegd word en nog steeds zijn er mensen die daarom maar alles doen wat er gezegd met name die collega’s die de taal niet goed beheersen. Bij de ene werkgever werk ik op een zorg locatie en hadden ze buiten de locatie een schema opgesteld en gezien dat ik maar een uur voor de werkzaamheden totaal onrealistisch en de locatie had ook al aangegeven dat zij liever gewild hadden dat mijn werkgever in overleg met hen een schema gemaakt had omdat er rekening gehouden moet worden met clienten en dat zij een aantal werkzaamheden overbodig vinden en liever hebben dat er meer aandacht voor sanitair is. Zij hebben dus zelf een schema gemaakt en daar houd ik me aan. Bij klachten van mijn werkgever moet ik ze naar hen verwijzen. Johmar
LikeGeliked door 1 persoon
Dat hoor ik ook van veel andere mensen. Als je vakantie dagen niet gebruikt kunnen worden, werk je veel dagen voor niks.
Als je altijd bereikbaar moet zijn, gebruiken ze ook per telefoon je vrije tijd. Tijd waarvoor ze niet betalen. En de aanschaf van jje telefoon is voor jouw rekening.
LikeGeliked door 1 persoon
Gewoon niet opnemen als je ziet dat het je werkgever is. Kom op mensen, assertief zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
Ik doe dat dus al en heb dat ook aangegeven. Maar ken genoeg mensen die dat niet durven. Probeer collega’s waarvan ik dat weet ook te overtuigen het niet te doen. Johmar
LikeGeliked door 2 people
ik weet dat het gebeurt, zeker aan de onderkant van de arbeidsmarkt. En het is zeker niet een enkeling met wie het gebeurt – het gebeurt sowieso te vaak!! Dus goed dat je het zo pregnant opschrijft, om ons met onze comfortabele banen (ik in ieder geval wel) weer aan te herinneren!!
LikeGeliked door 1 persoon
Aan die wetgeving is niet veel aandacht gegeven in de media. Daarom schrok ik ervan, toen ik het dichtbij zag gebeuren, de wetgeving uitzocht en moest vaststellen dat de rechten die we hadden zo ver waren afgebroken.
Als je er zelf niet mee te maken krijgt weet je niet dat het bestaat, Het lijkt inderdaad op de situatie van een eeuw geleden. Maar het is de huidige realiteit, zag ik. En dus beschreef ik het.
LikeLike
Duidelijk. Waarom de media hieraan geen aandacht geven? Betalende gasten in de kwebbelprogramma’s op TV krijg je niet voor dit soort onderwerpen. Grote bedrijven willen liever niet dat het publiek weet dat hun rechten verdwijnen.
En het publiek wil het ook niet weten. Ook hier op de blog krijg je likes op lieve positieve berichtjes, maar goed beschreven misstanden die werkelijk gebeuren, die lezen ook jouw volgers liever niet. Dat wordt niet gewaardeerd.
Kop in het zand, zo zijn de meeste mensen.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat weten de meeste mensen ook niet. Dat die TV programma s betaalde gasten hebben.
Peter de Vries liet zich in zo ’n programma een keer boos ontvallen dat er was betaald voor bespreking van zijn boek, dus dat er ook aandacht aan gegeven moest worden.
LikeLike