Waarom is een bril zo duur?

Blind kun je ook leven, maar het is prettig om te zien en nog prettiger om goed te kunnen zien. Niet iedereen kan dat. Niet een leven lang. Ik weet niet sinds wanneer ik slechter ging zien, maar op school zat ik helemaal vooraan omdat ik anders niet goed kon lezen wat op het schoolbord werd geschreven.

Een bril vonden mijn ouders niet nodig en ik was er aan gewend dat bomen op afstand bestonden uit een stam met een groene wolk. De bakker herkende ik aan zijn broodkar, de slager aan zijn witte jas en de melkboer aan het rare luchtje dat altijd rondom hem hing. Ik heb nooit geleerd gezichten te herkennen. Daar ben ik nog steeds slecht in.

Op mijn 15e moest ik van school om geld te verdienen. Daardoor was ik niet meer automatisch meeverzekerd in de ziektekostenverzekering van mijn ouders en werd ik ziekenfonds patient. Dat gaf recht op een ziekenfondsbrilletje, dacht ik. De Opticien vertelde me dat een goede bril niet volledig werd vergoed, maar ik kon wel gratis naar de oogarts. Zo kocht ik mijn eerste bril. Opgespaard van de 15 gulden per maand die ik van mijn jeugdloontje zelf mocht houden.

Brillen zijn altijd duur geweest. Honderden guldens moest ik er voor betalen. Daarom stelde ik de aanschaf van een nieuw exemplaar altijd zo lang mogelijk uit. Maar de verzekering betaalde toen nog wel elke 2 jaar een controle door de oogarts. Brillen hadden vroeger geen UV bescherming. In de zon zette ik dat brandglas liever  niet voor mijn ogen. Een zonnebril op sterkte erbij, betekende nog meer kosten. Om de zonnebril altijd te dragen was die bril te donker. Altijd moest ik kiezen tussen bescherming van mijn ogen en de veiligheid van goed zicht in het verkeer. Gelukkig kwamen er later brillen met meekleurende glazen. De eerste kostte me 700 gulden. Voor mij een heel maandloon. Maar dan had ik wel een gewone bril en een zonnebril in één. In de volgende jaren werd contactlenzen en een zonnebril de goedkopere oplossing.

Concurrentie

Enkele decennia geleden kregen dure brillenwinkels een goedkopere concurrent. Bij Hans Anders kostte een complete bril met meekleurende glazen 99 gulden. Welk model je koos maakte niets uit. Bij de invoering van de euro werd de prijs 45 euro, wat gelijk is aan 100 gulden. Gestaag steeg die prijs. Voor meekleurende glazen moest voortaan fors bijbetaald worden. Zo werd ook Hans Anders een dure brillenboer.

Verzekerd

Sinds de verzekeringswereld mag bepalen wat goed voor je is, komt niet alleen de bril maar ook de oogarts voor eigen rekening. De eerste 385 euro medische kosten moet iedereen zelf betalen. Veel mensen hebben dat geld niet en gaan slechtziend door het leven. Gevolg is, dat oogartsen te weinig klanten overhouden en er maar mee stoppen. Ik wil er niet aan denken, wat dat betekent in het verkeer, hoeveel mensen daardoor over een stoepje struikelen en van de trap vallen.

Waar ik woon is helemaal geen oogarts meer. Brillenwinkels zijn er in overvloed.

Tegenwoordig mogen brillenverkopers oogmetingen doen. Naar ogen kijken ze niet. Zij kunnen niet zien of er iets aan een oog mankeert. Daar zijn ze niet voor opgeleid en de apparatuur daarvoor is in de winkels niet aanwezig. De leestest wordt wel gedaan. Zoals de meeste Nederlanders heb ik steeds duurder wordende brillen laten aanmeten door verkopers.  Een goede bril met zonbescherming kan ik me al lange tijd niet meer veroorloven. Brillenwinkels hebben aanbiedingen, maar daarbij zit altijd een addertje onder het gras. De bril die je echt nodig hebt blijkt altijd weer duurder dan geadverteerd.

Poortwachter

Omdat ik met en zonder bril steeds minder goed ging zien wilde ik weer naar de oogarts. Dat kostte overredingskracht. De huisarts vervulde braaf zijn “poortwachtersrol” door te vertellen dat de opticien dat werk tegenwoordig doet. Maar ik hield voet bij stuk en kreeg een verwijzing. De dichtstbijzijnde oogarts was een treinreis verder gevestigd in een ziekenhuis en had een lange wachtlijst. Twee maanden moest ik wachten. In de tussenliggende weken kreeg ik een doorn in mijn oog. Dan moet er akuut naar oogbeschadiging gekeken, dus ik belde of ik eerder mocht komen. Maar dat kon niet. De afspraak werd zelfs nog een keer uitgesteld.

Ze zullen gedacht hebben dat ik me met één oog ook wel zou kunnen redden.

Eindelijk was het zover. In elk oog bleek ik een aandoening te hebben, waar een bril niet tegen helpt en waardoor ik nooit meer echt goed zou kunnen zien. Niet zo goed als ik eerder kon zien. En dat was al niet optimaal, dacht ik. Mijn aandoeningen waren niet bijzonder en medisch te verhelpen, maar nog niet erg genoeg voor een medische ingreep, vond de oogarts. Ook een bril voorschrift was niet aan de orde. “We doen niet aan brilrecepten, dat is zonde van het geld.” Wiens geld? Uit de testen bleek dat ik zonder bril nog veel zie en met een goede bril “beter dan gemiddeld” zou kunnen zien. Ik scoorde een waarde van 120 op een schaal waarbij 100 gelijk staat aan GOED en alles daar onder slechter is. Wil ik beter dan gemiddeld zien. dan moet ik een bril of lenzen kopen. De sterkte van mijn oogafwijking werd gemeten, maar genoeg gegevens om een bril te kunnen bestellen kreeg ik niet.

Honderdvijftig gulden armer moest ik alsnog een brillenwinkelier laten meten.

Allemaal hadden ze aanbiedingen die de aanschaf wat goedkoper leken te maken.

Eyewish had een gratis oogmeting en een gratis tweede bril in de aanbieding, maar dat bleek alleen toegepast te worden bij aanschaf van de duurste monturen, waarbij een goedkoop reservebrilletje gegeven werd. Het glas moest er nog extra bij betaald worden. Voordat een optometrist beschikbaar zou zijn moest eerst een montuur besteld worden. Wel was in de winkel een gratis styliste aanwezig, die me een smalle rechthoekige bril adviseerde met piepklein kijkvlak, omdat die het beste bij mijn gezichtsvorm zou passen. Zien doe ik beter door een ronde vorm, omdat ook mijn kijkvlak rond is, maar die keuze was in deze winkel niet aanwezig. Van Born kon een brilmontuur naar wens samenstellen. Recht of rond, klein of groot, andere lensvorm, andere pootjes, geen probleem. Elk onderdeel kon aangepast, als ik een kleine duizend euro te besteden had. De meting zou op afspraak gedaan worden door een optometrist, nadat ik het montuur besteld had. Dat heb ik  maar niet gedaan. Het was me te duur en jaren geleden heb ik hier al eens een zonnebril op sterkte gekocht, waar ik helemaal niet goed mee kon zien. Specsavers had voor de geadverteerde prijs een paar ongelukkige kinderbrilletjes. De rest was aanzienlijk duurder. Een optometrist was alleen op afspraak beschikbaar. Bij de gratis meting beaamde deze dat hij inderdaad gediplomeerd opticien was. Geen optometrist dus. Toch deed hij ook een vluchtig oogonderzoek waarbij mijn oogaandoeningen niet ontdekt werden. Over het resultaat van de meting werd geheimzinnig gedaan. De uitdraai werd snel weggelegd toen ik daarop keek, maar ik zag dat de waarden flink afweken van de oogarts meting. Ik vroeg om de uitdraai maar die  werd geweigerd. Niet erg vertrouwenwekkend. Hans Anders ging eerst de bril die ik droeg schoon maken en de neussteuntjes vervangen. Daarna werd mijn geblesseerde reservebril gerepareerd. Vervolgens werd de oogmeting gedaan. Allemaal gratis en zonder voorwaarden. Het meetresultaat week ook hier af van de meting van de oogarts. Een print van het meetresultaat kreeg ik mee. Naar de monturen heb ik nauwelijks gekeken, want ze waren allemaal rechthoekig, smal, met te weinig kijkruimte. Ik werd uitgenodigd om nog eens terug te komen als ze nieuwe modellen in huis hadden. Een goed advies en prettige gratis service. Pearl vertelde dat rechthoekige brillen op dat moment de mode was en dat ik helemaal niet tegen brilranden hoefde aan te kijken als ik contactlenzen nam. De meting zou gratis zijn bij aankoop van lenzen. Dat ken ik nog van vroeger. Lensmetingen worden geheim gehouden voor de klant, zodat die gebonden is aan de winkel die de meetwaarden kent. Maar het advies was niet slecht. Contactlenzen heb ik vroeger al eens gehad, tot me dat te duur werd.  Daar is inmiddels iets in veranderd. Action verkoopt contactlenzen voor een paar euro per doosje van 10 stuks. Tegenwoordig hebben die lenzen ook UV bescherming. Een meting wordt hier niet gedaan. Ik weet dat mijn ogen geschikt zijn voor zachte lenzen. De lenssterkte is me bekend. Daarvoor is de meting van de oogarts wel voldoende. Action heeft ééndagslenzen, dat zijn de goedkoopste.  Maar toevallig weet ik dat die gelijk zijn aan zachte lenzen voor langdurig gebruik. Goed schoon maken, dan kun je er langer mee doen. Zo droeg ik weer een paar jaar lenzen. Toch wilde ik naast de lenzen nog een bril. Een goedkope dan maar:   Charlie Temple bood complete brillen aan voor 10 euro. Daar komen verzendkosten bij, want je moet een montuur en glazen online uitzoeken, brilrecept doorgeven, betalen en dan afwachten wat er komt. Samen met de buren bestelden we elk 1 bril met blauwlicht filter. Extra dun lensglas met UV bescherming is er dan bij inbegrepen en bij het hogere totaalbedrag is de verzending gratis. Samen waren we 30 euro kwijt. Voor de zelfde prijs is daar een zonnebril op sterkte te bestellen, maar die heeft dan dik zwaar glas. Dun UV beschermend, polaroid en meekleurend glas is ook bij Charlie duur. Hans Anders deed aan het einde van dat jaar de goedkoopste monturen in de aanbieding voor 29 euro inclusief lensglas op sterkte. Meekleurend glas was aanzienlijk duurder, maar voor zonnebrillen op sterkte gold de zelfde aanbieding. Opnieuw werd gratis gemeten en ik kocht beide. Een bril met goedkoop lensglas en een zonnebril op sterkte. Voor mijn beide ogen werd gelijke sterkte gemeten, wat me verbaasde, omdat de oogarts eerder een duidelijk verschil had gemeten. Toch zag ik goed met de gewone bril. Het was winter. Het sombere weer maakte testen van de zonnebril niet direct mogelijk. In het voorjaar bleek bij de eerste felle zon die bril alleen maar donker te zijn, zonder merkbare zonbescherming. Zonde van het geld, slecht voor mijn ogen.

Weer tijd voor een nieuwe bril

Nu, 2 jaar later, kreeg ik van Charlie Temple, Hans Anders en Specsavers bericht dat het tijd is voor een nieuwe bril. Specsavers doet nu de meting gratis en tegen extra betaling ook oogonderzoek. Wat heb ik daar aan als ik het meetresultaat niet mag weten? Het viel mij zelf al de laatste tijd op, dat ver zien steeds beter gaat, maar dichtbij minder. Een nieuwe meting zou goed zijn en ik koos daarvoor Hans Anders. Ook nu wordt eerst de oude bril opgefrist, wat prettig aandoet. De meting bevestigt dat ik echt aan een andere bril toe ben. Twee brillen zelfs, of een varifocus bril. Hun aanbieding bood drie brillen voor de prijs van één. Bijvoorbeeld een zonnebril plus een varifocus en een goede leesbril. Vooraf zocht ik op hun website alvast een paar goedkope monturen uit, die zonder glazen 39 euro kosten. Daar komt het glas nog bij, dat ineens schrikbarend duur blijkt te zijn. Voor 1 bril, varifocus, meekleurend glas, goedkoop montuur, kwamen de totale kosten boven de 500 euro. Veel geld, maar daarvoor zou ik nog twee extra brillen gratis krijgen. Monturen voor de twee andere brillen waren nog niet in huis, dus moest ik daar even op wachten.

Heeft u de brilvergoeding al gebruikt?

Intussen bleek buurman dit jaar nog een bril te willen kopen. Niet omdat het nodig was, maar omdat hij zich heeft bijverzekerd voor fysiotherapie. De verplichte ziektekosten verzekering vergoed dat niet meer, dus betaalt hij 50 euro per maand extra premie voor een aanvullend pakket dat recht geeft op vergoeding van de noodzakelijke fysio, plus een heleboel dingen die hij eigenlijk niet nodig heeft. Zoals een vergoeding bij aankoop van een leesbril. Leve de commercie, zo beperkt Nederland de zorgkosten. Voor hem wordt dus een nieuwe bril vergoed en Hans Anders geeft er twee brillen gratis bij. Buurman bood me aan, om nu een leesbril op kosten van de verzekering te kopen voor zichzelf, plus een gratis tweede bril voor de zon en de bon voor de gratis derde bril aan mij te geven. Mooie oplossing. Maar niet heus. De tweede bril is alleen gratis voor de koper van de eerste bril, met glas op de zelfde sterkte. De derde bril mag aan een ander gegeven, maar dat is een speciaal goedkoop montuur waarbij de glazen nog extra betaald moeten worden. En dat glas moet dan weer heel veel kosten. Toch geen leuke aanbieding dus. Buurman stelde daarom ook de aanschaf van een leesbril nog even uit. Hij zou nog het hele jaar gebruik kunnen maken van de onnodige verzekerde brilvergoeding.

Goedkopere oplossing

Action heeft plus en min brillen voor minder dan 5 euro in het winkelschap liggen. In de winkel zoeken mensen zelf met welke bril ze beter kunnen zien, zoals ik vroeger mensen op het Waterlooplein in Amsterdam een tweedehands bril zag uitzoeken. Ik controleerde met de Action brillen de leesbril meting van Hans Anders. Met de bij Hans Anders gemeten leessterkte zag ik bijna niets. Lezen kon ik met de halve sterkte. Ik kocht er een gewone Action leesbril en een leesbril met LED lampjes. Er zit geen lensglas in en ook geen polycarbonaat, maar lenzen van goedkoop transparant plastic. Toch helpt het dichtbij te zien en veel mensen nemen daar genoegen mee, omdat het niet zo onbeschoft duur is als een echte goede bril. Ook ik kan ermee lezen en knutselen. Vooral de bril met LED lampjes is handig. Googelend kwam ik terecht bij een Chinese website die meer keuze biedt in lensglas en monturen. De prijzen varieren van 95 cent tot heel duur. Een extra leesbril met lampjes, een leesbril met goede polycarbonaat lenzen, een grote Polaroid zonnebril op sterkte en een correctiebril met meekleurende glazen, kostte me alles bij elkaar minder dan 35 euro inclusief verzending. Geen mooie brillen, wel goed en ik was er voorlopig mee geholpen. Die dure 500 euro bril van Hans Anders ging ik afzeggen. Aan het verkeerd gemeten leesgedeelte ik zou niets hebben. Tussen de reclame krantjes vond ik een nieuwe Hans Anders aanbieding: Gratis lensglas bij een montuur vanaf €39,-. Dat paste me beter. Het goedkope montuur dat voor me was gereserveerd kostte €39,- nu met het goedkoopste type varifocus lensglas bij de montuurprijs inbegrepen, vanwege de nieuwe aanbieding. Voor het leesgedeelte wilde ik een nieuwe meting. Vreemd genoeg gaf die meting ook andere waarden voor het ver kijken. Mijn linker en rechter oog waren nu ineens gelijk, wat ik merkwaardig vond. Zou dat iets te maken hebben met het gratis lensglas van de aanbieding ? Bij de Chinese leverancier zou een bril met 2 gelijke glazen nog goedkoper zijn dan 2 verschillende. Ook hele waarden, zoals plus of min 1, 2, 3, enzovoort, zijn goedkoper dan bijvoorbeeld -0.5 en -0.75. Bij de Hans Anders meting voor de gratis lensglazen kwam het resultaat toevallig (?) uit op wat bij de Chinees goedkoper is. Het blijkt eigenlijk niet zo heel veel uit te maken. In de auto zie ik goed met de gratis varifocus lensglazen van het goedkoopste type, in het goedkope 39 euro montuur van Hans Anders. Dat is belangrijk, nu ik buurman een paar maal per week naar fysiotherapie moet rijden, totdat hij dat zelf weer kan. Lopen moet ik er niet mee, dan word ik zeeziek. Lezen doe ik makkelijker met de goedkope leesbrillen met en zonder lampjes. En voor de rest worden voor mij prima brillen op de correcte sterkte gemaakt in China.

Uit China

Mijn eerste goedkope brillen uit China heb ik inmiddels in gebruik. Het lensglas is goed op sterkte. De goedkope monturen zijn niet heel mooi. Nu ik weet dat de brillen goed op sterkte geleverd worden durf ik iets meer uit te geven aan mooiere monturen. Ik kocht nu een complete bril met een leuker montuur en meekleurend polycarbonaat lensglas op correcte sterkte. Deze leverancier had geen moeite met halve en kwart meetwaarden. Het werd precies zoals ik bestelde. Mijn merkloze Chinese bril is mooier en beter dan wat ik in de winkel van Hans Anders kan kopen als 99 euro montuur met meekleurende lensglazen die bij Hans Anders nog 200 euro extra moeten kosten. De Chinese webshop betaalde ik 15 euro totaal voor deze bril met meekleurend glas op correcte sterkte, inclusief verzending. Waarom moet een bril in Nederland 20 keer duurder zijn? Het antwoord daarop wordt gegeven in de Youtube filmpjes die ik bij dit bericht plaatste: De brillenhandel is in bezit van enkele monopolisten. De brilmonturen hebben verschillende merken, die worden gemaakt door de zelfde fabrikant die ook de grote winkelketens in de brillenbranche in bezit heeft. Winkels die goedkopere brillen verkopen, worden onder druk gezet om de prijzen te verhogen. Desnoods koopt de monopolist de hele keten op, om de prijzen hoog te houden. Daarmee worden wetten overtreden, die niet gehandhaafd worden. Een probleem dat niet specifiek Nederlands is, ook niet Europees. In Canada en de Verenigde Staten speelt hetzelfde probleem. Gelukkig is nog niet de hele Chinese brillenhandel opgekocht. Dank zij de in Nederland verplichte verzekering voor gezondheidszorg, moeten  Nederlanders de oogmeting niet bij een oogarts laten doen, maar is ook dat monopolie aan de brillenhandel gegeven. Brilmonturen worden met volle containers tegelijk ingekocht voor een dollar per stuk. Dure merkmonturen voor 10 dollar. Dat betalen de ketens die ons die brillen duur verkopen. De Chinese verkoper betaalt die prijs ook en verdient er nog een leuke marge op als wij het kopen voor de Chinese prijzen die ver onder de winkelprijzen in de westerse landen liggen. Ook de prijs van het brilglas, dat tegenwoordig meestal van polycarbonaat of acryl gemaakt is, ligt ver onder de prijs die wij er in Nederland voor moeten betalen.

Een mail van Hans Anders bood mij nog twee extra brillen met gratis glas in monturen vanaf €39,- per stuk. Ik denk niet dat ik daar gebruik van maak. Als reservebril heb ik bij de Chinese webshop de bril met het duurdere montuur, meekleurend polycarbonaat lensglas en exact de goede sterkte, opnieuw besteld voor 15 euro. Een polaroid zonnebril met leesvlak heb ik er bij besteld om voortaan buiten in de zon te schrijven.

 Lees verder op pagina 2 >>

Pagina's: Pagina 1, Pagina 2, Pagina 3